Ook de mensen in de politiek die hier beslissingen over moeten nemen. Als leek zou ik zeggen, dat probleem is makkelijk op te lossen; daar zitten ze op de bank, daar hebben we ze nodig dus hup van de bank af en werken. Probleem opgelost!
Ware het niet dat het systeem wat we in Nederland hebben gecreëerd, dit tegenwerkt. Hier komt ook nog een deel gewenning/aanpassingsvermogen van de mens bij. Dit bij elkaar zorgt ervoor dat we dit probleem de afgelopen jaren dus niet op hebben gelost en in de nabije toekomst ook niet op kunnen lossen. Als we blijven doen wat we altijd deden, want dan krijgen we wat we kregen. Geen oplossing dus voor een tekort aan werknemers!
Vorige week had ik een bijeenkomst van Gezond Beleid. Stichting Gezond Beleid ondersteunt bedrijven bij het voeren van goed personeelsbeleid. Dit doet zij door het faciliteren van kennisuitwisseling op het gebied van werkgeverschap en personeelszaken. Ik zit al jaaaaaaren bij Gezond Beleid en deze problematiek is dan ook al jaaaaaaren een onderwerp van gesprek.
Deze keer werd er een presentatie gegeven door Gea. Zij heeft samen met een partner het bedrijf Cirkel Rond. Zij helpen mensen die geen werk hebben, zoals statushouders aan een baan, ook voor Gemeente Westland. Door wat ze vertelde, kon ik me ook voorstellen dat het in Nederland helemaal niet zo interessant is om te gaan werken… raar maar waar.
Elke statushouder in Nederland is vroeger vluchteling geweest. Na ongeveer 1,5 jaar zouden ze ingeburgerd moeten zijn. Als ze het recht krijgen om te verblijven na de inburgering, en daarna het recht om te werken, mogen ze pas werken. Dat gaat dus een lange tijd overheen.
Ken je het veelgehoorde verhaal van mensen die gestopt zijn met werken door hun pensioenleeftijd? De eerste tijd is het erg wennen; hoe moeten ze hun tijd besteden, geen noodzaak meer om geld te moeten verdienen voor hun levensonderhoud, een ander ritme, hoe krijgen ze voldoening? Na een jaar gaat dit steeds makkelijker en na 2-3 jaar kijken ze terug en hoor je ze zeggen; “ik begrijp niet waar ik de tijd vandaan haalde om te werken…” Ze hebben vrijheid, geen verplichtingen meer, geen zorgen over inkomen en zijn veelal gaan doen wat ze leuk vinden waar ze voldoening en energie uit halen.
Gea vertelde over het leven in Eritrea waar veel vluchtelingen vandaan komen. Totaal anders dan Nederland, qua cultuur, politiek, vrijheid, veiligheid, gewoonten, etc. Deze mensen moeten overleven. Ze zijn niet gewend om van 8-5 te werken, alles in een vast patroon, met voor alles een regel of een wet. Wanneer ze in Nederland komen, is dit letterlijk en figuurlijk, een wereld van verschil. Mensen bekommeren zich ineens om hen. Ze krijgen hun eerste levensbehoeften, zómaar; eten, een bed, een dak boven hun hoofd en medische voorzieningen. Ze hebben rechten. Dat is voor hen bijzonder. In hun thuisland hadden ze nagenoeg geen geld, hier krijgen ze geld zonder er wat voor te doen. Ze gaan door een proces heen van inburgering, wennen aan Nederland en na een aantal jaar voelen ze zich steeds meer thuis en kunnen ze in principe werken. Ze hoeven niet meer te overleven hier…
Als ze hier echter starten met werken, krijgen ze niet méér geld, maar verliezen ze veelal bepaalde toeslagen en voorzieningen die ze eerder wel hadden. En houden dus minder geld over. En moeten er veel voor doen cq. werken. Dat is gek! Dit is zelfs onbegrijpelijk voor deze mensen. En niet alleen voor deze mensen, maar voor iedereen, toch?
Hoe gemotiveerd zijn mensen om aan het werk te gaan, als de factor ‘what’s in it for me’ niet aanwezig is of soms zelfs de negatief is. Ik begrijp het wel dat de meesten niet staan te springen om te gaan werken.
Ze hebben bovendien heel veel m
inder tijd voor hun sociale leven. Ze moeten ineens van alles; vroeg uit bed, op tijd op het werk verschijnen, heel de dag werken, eer dat ze thuis zijn, moeten ze nog boodschappen doen, eten koken, eten, douchen, en het is alweer tijd om naar te gaan. Om de dag erna hetzelfde ‘riedeltje’ uit te voeren. En waarvoor? Minder geld, minder voorzieningen, minder vrije tijd en meer verplichtingen…
Nu is er een nieuwe wet, die ervoor moet zorgen dat Gemeenten vanaf 1-1-2022 statushouders eerder aan werk helpen. Een ander begin. Laten we hopen dat deze wijziging dít gaat brengen wat nodig is: geen “paarse krokodillen” en “papieren tijgers” meer, geen wachttijd van jaren om te kunnen werken, geen partijen die alleen maar aan de subsidies verdienen om deze mensen aan het werk te helpen en daarna ze weer op de bank zetten. Naast de Nederlanders die ook ‘gewoon’ kunnen werken.
Laten we hopen dat het systeem daadwerkelijk veranderd, zodat de mensen die kúnnen werken, bijdragen aan ons land door te werken en zelfstandig worden in hun levensonderhoud. En dat de mensen die door omstandigheden niet kúnnen bijdragen, gebruik kunnen maken van het vangnet wat Nederland heeft opgebouwd. Want als dit uit balans raakt, kunnen de mensen die het echt nodig hebben, omdat ze niet kunnen, niet meer terugvallen op onze zorgstaat in de toekomst.
